ഉക്രെയ്നുമായുള്ള ബന്ധം കൂടുതൽ ദൃഢമാക്കാൻ ഇന്ത്യയും ഉക്രെയ്നും വെള്ളിയാഴ്ച നാല് കരാറുകളിൽ ഒപ്പുവെച്ചു. പ്രതിരോധം, വ്യാപാരം, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ്, ഗ്രീൻ എനർജി, വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ സുപ്രധാന മേഖലകളിലെ സഹകരണം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയും ഉക്രേനിയൻ പ്രസിഡൻ്റ് വോളോദിമർ സെലെൻസ്‌കിയും തമ്മിൽ ഉഭയകക്ഷി ബന്ധം കൂടുതൽ വ്യക്തമാക്കി.
തങ്ങളുടെ വിപുലമായ ചർച്ചകളിൽ, സമഗ്രമായ പങ്കാളിത്തത്തിൽ നിന്ന് തന്ത്രപ്രധാനമായ ഒന്നിലേക്ക് ബന്ധങ്ങളെ ഉയർത്തുന്നതിനായി പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള പരസ്പര താൽപ്പര്യവും ഇരു നേതാക്കളും പ്രകടിപ്പിച്ചു. പ്രതിരോധ സഹകരണത്തിൻ്റെ പ്രാധാന്യത്തിന് അടിവരയിടുന്ന മോദിയും സെലൻസ്‌കിയും സംയുക്ത സഹകരണത്തിലൂടെയും ഇന്ത്യയിലെ സൈനിക ഹാർഡ്‌വെയർ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള പങ്കാളിത്തത്തിലൂടെയും ഉൾപ്പെടെ ഈ മേഖലയിൽ ശക്തമായ ബന്ധം സുഗമമാക്കുന്നതിന് പ്രവർത്തിക്കാൻ സമ്മതിച്ചു. 1991-ൽ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയ ശേഷം ഒരു ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി യുക്രെയ്‌നിലേക്കുള്ള ആദ്യ സന്ദർശനത്തിനാണ് മോദി ഇന്ന് രാവിലെ പ്രത്യേക ട്രെയിനിൽ കിയെവിൽ എത്തിയത്. മോദി-സെലൻസ്‌കി ചർച്ചകൾ പ്രധാനമായും റഷ്യ-ഉക്രെയ്ൻ സംഘർഷത്തെ കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നുവെങ്കിലും ചർച്ചകളുടെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗം ഉഭയകക്ഷി ബന്ധത്തിനാണ് നീക്കിവച്ചതെന്ന് വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എസ് ജയശങ്കർ പറഞ്ഞു.
വ്യാപാരം, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങൾ, പ്രതിരോധം, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ്, കൃഷി, വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങളിൽ ചർച്ച നടന്നതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. വ്യാപാര-സാമ്പത്തിക ബന്ധങ്ങൾ പുനർനിർമിക്കുന്നതിൽ പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാൻ ഇരു നേതാക്കളും ഇന്ത്യ-ഉക്രെയ്ൻ ഇൻ്റർ ഗവൺമെൻ്റൽ കമ്മീഷനെ ചുമതലപ്പെടുത്തി, ജയശങ്കർ പറഞ്ഞു. ചർച്ചയിൽ, പരിഷ്കരിച്ചതും വിപുലീകരിച്ചതുമായ യുഎൻ സുരക്ഷാ കൗൺസിലിൽ ഇന്ത്യയുടെ സ്ഥിരാംഗത്വത്തിനുള്ള പിന്തുണ ഉക്രെയ്ൻ ആവർത്തിച്ചതായി സംയുക്ത പ്രസ്താവനയിൽ പറയുന്നു.
ചർച്ചകൾക്ക് ശേഷം ഒപ്പുവെച്ച നാല് കരാറുകളും കൃഷി, ഭക്ഷ്യ വ്യവസായം, വൈദ്യം, സംസ്കാരം, മാനുഷിക സഹായം എന്നീ മേഖലകളിൽ സഹകരണം നൽകും. ഡിജിറ്റൽ പൊതു അടിസ്ഥാന സൗകര്യം, വ്യവസായം, ഉൽപ്പാദനം, ഹരിത ഊർജം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ശക്തമായ പങ്കാളിത്തം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനു പുറമെ വ്യാപാരം, വാണിജ്യം, കൃഷി, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ്, പ്രതിരോധം, വിദ്യാഭ്യാസം, ശാസ്ത്ര സാങ്കേതികം, സംസ്കാരം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിലെ സഹകരണം വർധിപ്പിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും നേതാക്കൾ ചർച്ച ചെയ്തു. തുടങ്ങിയവ,” പ്രസ്താവനയിൽ പറയുന്നു.
യുദ്ധത്തെത്തുടർന്ന് 2022 മുതൽ ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരത്തിൽ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായതിൻ്റെ വെളിച്ചത്തിൽ, ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരവും സാമ്പത്തിക ബന്ധങ്ങളും മുൻകാലത്തേക്ക് പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിന് മാത്രമല്ല സാധ്യമായ എല്ലാ വഴികളും പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാൻ നേതാക്കൾ ഇൻ്റർ ഗവൺമെൻ്റ് കമ്മീഷൻ്റെ (ഐജിസി) സഹ അധ്യക്ഷന്മാരോട് നിർദ്ദേശിച്ചു. സംഘട്ടന തലങ്ങൾ എന്നാൽ അവയെ കൂടുതൽ വികസിപ്പിക്കുകയും ആഴത്തിലാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
പരസ്പര സാമ്പത്തിക പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കും നിക്ഷേപങ്ങൾക്കും ബിസിനസ്സ് ചെയ്യുന്നത് എളുപ്പമാക്കുന്നതിൻ്റെ പ്രാധാന്യം മോദിയും സെലെൻസ്‌കിയും ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു, വലിയ വ്യാപാരത്തിനുള്ള തടസ്സങ്ങൾ നീക്കുന്നതിന് പുറമെ, അത് കൂട്ടിച്ചേർത്തു. സംയുക്ത പദ്ധതികൾ, സഹകരണം, സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനായി ഔദ്യോഗിക തലത്തിലും ബിസിനസ് തലത്തിലും കൂടുതൽ ഇടപഴകൽ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനും ഇരുപക്ഷവും തീരുമാനിച്ചു. പങ്കാളിത്തത്തിൻ്റെ ഏറ്റവും ശക്തമായ സ്തംഭങ്ങളിലൊന്നായി ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽ ഉൽപന്നങ്ങളിലെ സഹകരണം തിരിച്ചറിഞ്ഞ നേതാക്കൾ, പരിശോധന, രജിസ്ട്രേഷൻ നടപടിക്രമങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള നിക്ഷേപങ്ങളുടെയും സംയുക്ത സംരംഭങ്ങളുടെയും കൂടുതൽ വിപണി പ്രവേശനത്തിനും സൗകര്യത്തിനും വേണ്ടിയുള്ള ആഗ്രഹം ആവർത്തിച്ച് ഉറപ്പിച്ചു,” പ്രസ്താവനയിൽ പറയുന്നു.
ഉഭയകക്ഷി ബന്ധങ്ങളുടെ നിയമപരമായ ചട്ടക്കൂട് വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നതിനും, പ്രത്യേകിച്ച് നിക്ഷേപങ്ങളുടെ പരസ്പര സംരക്ഷണം, വിദ്യാഭ്യാസ രേഖകളുടെയും ബിരുദങ്ങളുടെയും പരസ്പര അംഗീകാരം എന്നിവ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനും ഇരുരാജ്യവും സന്നദ്ധത അറിയിച്ചു. ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ശാഖകൾ പരസ്പരം തുറക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യതകൾ പരിശോധിക്കാൻ ഇന്ത്യയും ഉക്രെയ്നും തീരുമാനിച്ചു. യുക്രെയിനിൻ്റെ പുനർനിർമ്മാണത്തിലും ഉചിതമായ രീതിയിൽ വീണ്ടെടുക്കുന്നതിലും ഇന്ത്യൻ കമ്പനികളുടെ പങ്കാളിത്തത്തിൻ്റെ സാധ്യതകൾ ആരായാൻ ഇരുരാജ്യങ്ങളും സമ്മതിച്ചു. ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കാൻ സെലൻസ്‌കിയെയും മോദി ക്ഷണിച്ചു.